یبوست پس از زایمان یکی از عوارض شایع در بین مادران است. بسیاری از مادران پس از زایمان نوزاد خود، دچار این عارضه می‌شوند. مادرانی که تازه زایمان کرده‌اند از خیلی از عوارضی که دچار می‌شوند گلایه مند هستند. بی اختیاری ادرار، زخم‌های ناشی از زایمان، علائم کشش پوست بدن، ترس از برقراری دوباره رابطه جنسی و سایر عوامل همه مواردی است که همواره راجع به آن صحبت می‌نمایند. اما یک عارضه جانبی و جدی وجود دارد که معمولاً همه به اتفاق آن را بسیار غیر قابل تحمل می‌دانند.
جنیفر وایدر یک متخصص بهداشت زنان در ایالت کانتیکت و نویسنده کتاب راهنمای بقاء جدید مادر است. او در این بار می‌گوید”هیچ کس از این واقعیت صحبت نمی‌کند که یبوست یکی از بدترین عارضه‌های داشتن نوزاد است. من هم نمی‌دانستم که یبوست چقدر دردناک خواهد بود، با اینکه من یک پزشک هستم. همه ما باید در مورد این عارضه جانبی آزار دهنده، ناخوشایند و ناراحت کننده هنگام فرزند دار شدن مطلع باشیم. ما در این مقاله با مطرح نمودن ۱۰ نکته در مورد دلایل این وضعیت ناخوشایند صحبت می‌نماییم.
علل یبوست پس از زایمان چیست
یبوست به طور معمول در دوران بارداری آغاز میگردد و پس از تولد ادامه می‌یابد، در مرحله شیردهی هم وجود دارد و حتی وقتی کودک شما نوپا است ادامه می‌یابد. یبوست معمولاً از ترکیبی از عوامل مختلف ناشی می‌شود که ممکن است شامل دستگاه گوارش آسیب دیده در بدو تولد، تغییرات هورمونی، داروهای پس از زایمان، کم آبی و یا ترس ناخودآگاه از پارگی بخیه‌های واژن شما باشد. یبوست پس از زایمان و بواسیر اغلب با هم بروز می‌نماید، بنابراین برخی از خانم‌ها ممکن است نگران تحریک بواسیر خود بر اثر حرکت روده باشند.
بنابراین باید بدانیم یبوست پس از زایمان چه مدت طول می‌کشد. آمار درستی از شیوع یبوست در مادران وجود ندارد، برای همین به دنبال کمک به این مادران نیستند. در بیشتر خانم‌ها چند روز پس از زایمان حرکات منظم روده آغاز میگردد. با این حال یک مطالعه کانادایی نشان داد که ۶۰ درصد از زنان در هفته، یک بار یبوست را تجربه می‌کنند. ۹۰ درصد می‌گویند حداقل یک بار در ماه این اتفاق برایشان می‌افتد.
درمان یبوست پس از زایمان
درمان یبوست پس از زایمان ممکن است ساده به نظر برسد، اما داستان به این سادگی‌ها نیست. مسئله فقط این نیست که یک اتفاق ساده برای شما افتاده است، بلکه مشکل اینجا است که شما ناراحتی را به طور مداوم تجربه می‌کنید. و مهم این است که همه افراد لیاقت داشتن احساس بهتری را دارند. اگر درمان یبوست خود را پیدا نکردید و دوباره باردار شوید، مطمئن باشید که به راحتی یک مسئله مزمن که رفع آن بسیار سخت‌تر است را تجربه خواهید کرد. استراتژی‌های زیر را رعایت کنید تا به درمان یبوست پس از زایمان کمک نمایید.
۱- رژیم غذایی خود را سرشار از فیبر نمایید
کاملا درست است. خوردن مداوم لوبیا، غلات سبوس دار، میوه و سبزیجات می‌تواند از یبوست پس از زایمان جلوگیری نموده و آن را تسکین دهد. به طور متوسط زنان روزانه به ۲۵حداقل گرم فیبر نیاز دارند، اما بیشتر افراد فقط حدود ۱۵ گرم فیبردریافت می‌کنند. مطالعات نشان می‌دهد که خوردن دو یا سه عدد آلو به همان میزان مصرف ملین است. آلو نه تنها سرشار از فیبر است (۱ فنجان حاوی ۱۲ گرم فیبر است) بلکه حاوی سوربیتول که یک نوع الکل قند نیز است که خاصیت ملین دارد.
۲- به مقدار زیادی آب بنوشید
هنگامی که شما در حال شیردهی هستید، قسمتی از آبی که در حالت عادی برای کمک به ادامه حرکت غذا مستقیماً وارد روده بزرگ شما می‌شود، برای تولید شیر استفاده می‌شود. بدون آب مورد نیاز، روده بزرگ شما مایعات باقیمانده در مواد غذایی خود را خیس نموده و در نتیجه مدفوع سفت‌تر می‌شود.
کریستی دیبل مدیر مرکز بهداشت دستگاه گوارش زنان در بیمارستان زنان و نوزادان در رودآیلند می‌گوید، اگر در حال شیردهی هستید به جای هشت لیوان، روزانه ده تا دوازده لیوان آب میل نمایید. اگر فیبر مصرف می‌نمایید، این توصیه نیز مهم است که آب زیاد بنوشید. بدون آب اضافی، فیبر در واقع می‌تواند، یبوست را بدتر نماید و باعث گاز، نفخ و رفلاکس شود.
۳- فعالیت بدنی داشته باشید
تویا جمز استیونسون متخصص گوارش در ایندیاناپولیس می‌گوید: فعالیت بدنی، جریان خون و اکسیژن را به تمام اندام‌ها از جمله روده افزایش می‌دهد، به همین دلیل افراد بی‌تحرک بیشتر دچار یبوست می‌گردند. در هنگام محرومیت از فعالیت بدنی و در هفته ۲۴ ام حاملگی، ورزش کردن سخت است، اما برای اینکه نتایج خوبی بگیرید لازم نیست که یک ماراتن را اجرا کنید. نرمش ملایم، یک قدم زدن یا بازی‌های آرام مانند ورزش‌های کشش ملایمی نیز به شما کمک می‌نماید. برای درمان یبوست پس از زایمان هرچه سریع‌تر از روی مبل بلند شوید.
بیشتر بدانید :
۴- به یک داروی یبوست پس از زایمان نیاز دارید
دکتر وایدر می‌گوید: بسیاری از گزینه‌های یبوست نسبتاً خوش خیم و درمان پذیر هستند. بسیاری از زنان با ماده حجیم (اساساً فیبر به صورت پودر) مانند متامسیل یا سیتراسل شروع درمان می‌شوند. این یک روش خوب است که این کار را قبل از شروع کار توسط پزشک انجام دهید. دکتر دیبال می‌گوید: بیماران یک چهارم از مقدار توصیه شده را مصرف نموده سپس به آرامی آن را در طی چند هفته به مقدار کامل افزایش دهید. اگر بتدریج افزایش دهید از نفخ و درد شکمی که گاهی همراه با فیبر اضافی است جلوگیری می‌کنند.
نرم کننده‌های مدفوع نیز موثر و بی‌خطر هستند. اگر هنوز به کمک نیاز دارید، یک ملین ملایم مانند میلک ماگنیسیا میرالاکس را امتحان کنید، که مایعات اضافی را به داخل روده می‌کشاند. اگر ملین یبوست را بعد از زایمان مصرف می‌کنید، حتما آب زیادی بنوشید. از مصرف ملین‌های محرک حاوی سنا خودداری نمایید، زیرا می‌توانند به مرور زمان بی اثر شوند.
۵- وضعیت نشستن در هنگام مدفوع خود را بهبود بخشید
نشستن ممکن است متمدن تر به نظر برسد، اما چمباتمه زدن موثرترین روش برای انجام کار شماست. هنگام نشستن یا ایستادن، عضله‌ای به نام پابورستالیس در روده بزرگ شما فعال می‌شود که باعث می‌شود مدفوع بیرون کشیده نشود. اما هنگامی که در نهایت موفق نشدید به حمام بروید. خوشبختانه بلند کردن پاهای شما به طوری که زانوها از لگن شما بالاتر باشند باعث آرامش عضله پابورستالیس می‌شوند. دکتر جیمز استیونسون می‌گوید: در این هنگام طبیعی عمل نمایید.
۶- زمان بسیار موثر است
روده بزرگ یک برنامه منظم را دوست دارد. برای جلوگیری از یبوست پس از زایمان، آن زمان از روز را که دفع می‌کنید، یادداشت کنید و یک وعده غذایی در اطراف آن زمان را همراه با کمی قهوه یا چای میل کنید. اگر اهل کافئین نیستید مشکلی نیست یک فنجان آب گرم یا چای گیاهی هم می‌تواند مؤثر باشد.
۷. در هنگام دفع تنفس کنید
کاریه پاگلیانو بنیانگذار فیزیوتراپی در آرلینگتون، ویرجینیا و سخنگوی انجمن فیزیوتراپی آمریکا می‌گوید، وقتی می‌خواهید مدفوع نمایید، آن را آهسته انجام دهید. کمتر از پنج دقیقه در توالت وقت صرف کنید و تنفس عمیق را امتحان کنید. کف لگن در واقع عضله تنفسی است. وقتی تنفس می‌کنید، کف لگن افت می‌کند و هنگامی که بازدم می‌کنید بالا می‌رود. تنفس آهسته و آرام حرکتی ملایم را ارائه می‌دهد که می‌تواند به دفع کمک نماید. در صورت احساس مشکل، عضلات لگن خود را مجدداً منقبظ نمایید.
۸. شکم خود را به پایین و بالا مالش دهید
اگر می‌دانید فشار را از کجا اعمال کنید، ماساژ شکمی می‌تواند روشی ساده و مؤثر برای تحریک حرکت روده باشد. دکتر پاگلانیو می‌گوید. یک فیزیوتراپ می‌تواند این ماساژ را به شما آموزش دهد یا می‌توانید از ویدیوهای ماساژ در YouTube استفاده نمایید (ماساژ شکمی را جستجو کنید). انگشتان دست تان باید مسیر روده بزرگ را دنبال کنند: بر روی استخوان لگن در سمت راست و پایین فشار دهید، از شکم بالا بروید تا درست زیر قفسه دنده قرار بگیرید، دوباره به سمت استخوان لگن سمت چپ پایین بروید، سپس به وسط شکم برگردید و سرانجام مستقیماً به پایین بروید. برای بهترین نتیجه ماساژ را مستقیماً قبل یا بعد از غذا انجام دهید.
بیشتر بدانید :
۹- فیزیوتراپی را امتحان کنید
اگر نشت ادرار یا مقاربت دردناک همراه با یبوست پس از زایمان دارید، ممکن است ماهیچه‌ها و اعصاب موجود در لگن شما در دوران بارداری یا زایمان آسیب دیده باشد. می‌توانید به یک متخصص فیزیوتراپی که در زمینه بهداشت لگن تخصص دارد مراجعه کنید یا یکی از این موارد را در انجمن فیزیوتراپی آمریکا پیدا کنید. یک درمانگر فیزیکی ارزیابی استخوان‌های لگن، عضلات و اعصاب شما را انجام می‌دهد، سپس به شما تمریناتی را می‌آموزد که می‌تواند به تسهیل حرکت روده کمک نماید. ما اغلب متوجه می‌شویم که خانم‌ها بیش از حد این مشکل را تحمل می‌کنند.
۱۰- به پزشک دستگاه گوارش مراجعه کنید
گاهی اوقات یبوست پس از زایمان توجه بیشتر پزشکان را جلب می‌نماید. اگر در حال تجربه ترکیب مزمن نفخ، گرفتگی، باد یا درد شکم هستید یا به طور متناوب اسهال و یبوست دارید، می‌توانید سندرم روده تحریک پذیر (IBS) داشته باشید، اختلالی که ۱۰ تا ۱۵ درصد از جمعیت زمین را تحت تأثیر قرار دهد. زنان تا دو برابر مردان احتمال ابتلا به سندرم روده را دارند. پزشکان نمی‌دانند چه عواملی باعث ابتلا به IBS می‌شود، اما دلایل احتمالی شامل انقباضات عضلات روده‌ای هستند که ممکن است خیلی ضعیف یا خیلی قوی باشند، التهاب، تغییر در باکتری‌های روده و سیگنال‌های هماهنگ ضعیف بین مغز و روده‌ها.
هیچ درمانی برای IBS وجود ندارد، اما می‌توان با رژیم و دارو آن را درمان کرد. دکتر دیبل یادآور می‌شود: ” گرچه نادر است، اما تعدادی از زنان جوان مبتلا به سرطان روده بزرگ می‌شوند.” لذا تمام خونریزی‌های رکتال باید مورد توجه پزشک شما قرار گیرد.
