دوره چهار ماهه تغییرات چرخه خواب و پسرفت خواب کودک ،یک مسئله اساسی برای والدین است. بعد از زندگی با یک نوزاد تازه متولد شده که شب و روز را نمیشناسد و بدون هیچگونه نظمی میخوابد، هنگامی که کودک طولانیتر میخوابد و خواب شبانه طولانیتری دارد، پدر و مادر احساس آرامش بیشتری میکنند.
اما بعضی اوقات نوزادان برنامههای دیگری دارند. وارد دوره پسرفت چهار ماهه خواب کودک شوید. به نظر میرسد کودک شما که در آرامش خوابیده است، به طور ناگهانی بیشتر از خواب بیدار میشود. ممکن است آنها خواب شبانه راحتتری داشته باشند یا بیشتر از خواب بیدار شوند. ممکن است چرتشان کوتاه شود و خواباندن آنها در جای اول سخت شود. همه اینها باعث میشود که والدین احساس سردرگمی و البته احساس خستگی زیادی کنند و روحیهشان تضعیف شود.
دوره پسرفت خواب کودک چیست؟
مشکلات خواب کودکتان شاید ناامید کننده باشد، اما مطمئن باشید که این یک امر طبیعی و عادی است. علت “پسرفت خواب” دورهای از خواب بیکیفیت نوزادان است که معمولا با تغییرات رشدی آنها در ارتباط است.
۱۲ ماه اول زندگی کودک شما شامل تعداد زیادی از دورههای تکامل سریع مغز است که روی خواب کودک اثر گذار است. دوره پسرفت خواب نیز تمایل دارد با حرکات رشد هماهنگ باشد، بنابراین میتواند در هر زمانی اتفاق بیفتد.
دشوارترین موضوع درباره پسرفت خواب کودک این است که دقیقا هنگامی که فکر میکنید خواب کودک بهتر شده است، ناگهان شما را شگفت زده میکند . نگران نباشید! تلاشهای شما به هدر نرفته است. پس از پایان دوره پسرفت خواب، کودک شما همچنان به سمت الگوهای خواب بهتر و کامل حرکت میکند. پسرفت خواب موقتی است و معمولا طی چند هفته میگذرد و تمام میشود و کودکتان دوباره به راحتی میخوابد.
علائم تغییر الگوی خواب کودک و کاهش زمان خواب چیست؟
این دوره بسیار چالش برانگیز است، زیرا اولین بار است که کودک شما آن را تجربه میکند. در این دوره والدین ممکن است بسیار متعجب شوند زیرا انتظار دارند که نوزادشان بهتر بخوابد نه بدتر. اما علم و دانش، راهگشا است و با داشتن علم کافی نسبت به این دوره، میتوان راه حل را یافت.
زمان سنجی
این پروسه از حدود چهار ماهگی شروع میشود اما ممکن است چند روز یا چند هفته زودتر اتفاق بیفتد.
نشانهها:
- ممکن است کودک شما بیشتر اوقات شبها با بیقراری بیدار شود و بخوابد.
- کودک بیش از حد گرسنه شود و گریه کند.
- کودک خواب راحتتری داشته باشد.
- مدت زمان چرت زدن کودک ممکن است کوتاه شود یا اصلا چرت نزند.
- کودک ممکن است به طور کلی بداخلاق و زود رنج شود.
علت چیست؟
بخشی از نگرانیها درباره این دوره به این علت است که دلایل آن برای ما هنوز آشکار نیست. برخلاف زمانی که کودک شما دندان درد دارد یا بیمار است، شما نمیتوانید از ظواهر و شواهد به علت بیخوابیهای او پی ببرید. همه اینها به پروسه طبیعی تکامل و رشد مغز و بدن آن ها برمیگردد.
در طی این دوره چهار ماهه تغییر الگوی خواب کودک یا حتی تا مدتی پس از این دوره، شما ممکن است احساس کنید کودک شما تغییرات زیادی نسبت به چند هفته گذشته خود داشته است. دلیل این امر آن است که نوزاد شما به یک فرد اجتماعیتر تبدیل میشود و دنیای اطراف خود را به روش جدیدی درک میکند.
طی این دوره چه اتفاقاتی برای کودک شما می افتد؟
- کودک شما بسیار اجتماعیتر است و به شما لبخند میزند.
- با پایان یافتن بازی، او احساس ناراحتی بیشتری میکند.
- وقتی خوشحال یا ناراحت است احساسات خود را بروز میدهد و گریههای او برای دلایل مختلف، متفاوتتر است.
- چهره شما را با دقت از نزدیک مشاهده میکند و مسیر حرکت اشیاء را از جایی به جای دیگر، دنبال میکند.
- کودک شما در حال قویتر شدن است، او شروع به جنب و جوش بیشتر کرده و میتواند سر خود را بدون کمک نگه دارد، میتواند اسباب بازیهای کوچک را با دستش نگه دارد و یا دستش را به دهانش برساند.
کودک شما در چه زمانی از شب باید بخوابد؟
اگر چه دوره پسرفت خواب کودک، امری طبیعی است و نشان دهنده برخی تغییر و تحولات رشد و تکامل فرزند شماست. اما این بدان معنا نیست که نمیتواند دشوار و طاقت فرسا باشد. با وجود این که نمیتوان کار زیادی برای تسهیل این دوره انجام داد ولی روشهایی است که والدین میتوانند کودک را برای داشتن عادات سالم خواب تشویق کنند. راه حلها به شرح زیر است:
علایمی که نشان میدهد کودک شما به خواب نیاز دارد را بشناسید
گاهی اوقات والدین به ساعت خاصی از شبانه روز که کودک میتواند به راحتی بخوابد، توجه نمیکنند، با از دست دادن این فرصت، احتمال کم خوابی کودکان بیشتر میشود.
سعی کنید به محض مشاهده نشانههای خستگی و خواب آلودگی در کودکتان، او را بخوابانید. به عنوان مثال زمانی که کودک چشمان خود را میمالد، خمیازه میکشد، کمتر به اطرافش توجه میکند و بداخلاق میشود.
کودکتان را تشویق کنید تا چرتهای منظم داشته باشد
بعضی اوقات والدین تصور میکنند که اگر کودک در طول روز بخوابد، خوابه شبانه کمتری خواهد داشت. اما حقیقت آن است که اگر کودک در طول روز بخوابد، شبها آرامتر است و راحتتر به خواب میرود. بیشتر نوزادان در سن چهار ماهگی در مجموع ۱۴ تا ۱۵ ساعت میخوابند و روزانه بین ۳ تا ۴ استراحت کوتاه مدت دارند.
محیط مناسبی برای خواب کودک فراهم کنید
هنگامی که نوزاد شما تازه متولد شده بود، تقریبا در هر مکانی حتی در مکانی روشن یا پر سر و صدا، به راحتی میخوابید. اکنون کودک شما نسبت به محیط اطرافش هوشیارتر شده است و معمولا به یک مکان آرام و راحت برای خواب نیاز دارد. در این سن شما میتوانید کارهایی انجام دهید که به کودک نشان دهید وقت خواب است و بتوانید به راحتی کودک را بخوابانید.
در این جا نکاتی را ذکر میکنیم:
- یک دوش آب گرم
- کتاب خواندن
- تکان دادن نوزاد
- ماساژ دادن نوزاد
- پخش موسیقی آرامش بخش
- کاهش نور محیط حداقل یک ساعت قبل از خواب کودک
- عواملی که باعث تحریک نوزاد برای بیدار ماندن میشود را به حداقل برسانید
بیشتر بدانید :
انتظارات واقع بینانه ای از خواب کودکتان در این دوره چهار ماهه داشته باشید
اگرچه تا چهارماهگی کودک شما بسیار بیشتر از زمانی که تازه متولد شده بود چرخه خواب خود را تنظیم میکند، اما ممکن است تا حدود شش ماهگی همچنان به خواب شبانه عادت نداشته باشد. بر طبق تحقیقات مرکز سلامت کودکان استنفورد، حتی در این صورت، تنها حدود دو سوم نوزادن این کار را میکنند.
اطلاع از اینکه بیشتر نوزادان چهار ماهه، شبها نمیخوابند و این دوره افزایش بیداری ناشی از دوره پسرفت خواب کودک، امری شایع است، میتواند نگرانی والدینی که نگران خواب کودکشان هستند را کاهش دهد.
چه زمانی تمام خواهد شد؟
سوالی که همه والدین در مورد دوره پسرفت خواب کودک دارند این است: سرانجام چه زمانی تمام خواهد شد؟ خبر خوب این است که اگرچه نوزادان متفاوت هستند، اما اکثر دورههای پسرفت خواب کودکان فقط چند هفته طول میکشند. بعد از آن کودک شما حتی بهتر از گذشته خواهد خوابید. زیرا او یک دوره بلوغ و تکامل را پشت سر گذاشته است که اغلب منجر به بهبود خواب میشود.
آیا کودک شما پرخواب است یا به اندازه کافی نمیخوابد؟
آیا مسئله ای پزشکی وجود دارد؟
بسیاری از والدین نگران این موضوع هستند که تغییر در چرخه خواب کودک نشانه یک مشکل بزرگتر باشد و نیاز به مراقبتهای پزشکی داشته باشد. همیشه عاقلانه است که اگر فکر میکنید اتفاقی که برای کودک شما در حال رخ دادن است غیر عادی است، به پزشک مراجعه کنید.
اگر کودک شما قبلا به طور عادی میخوابید و حالا ناگهان بیشتر از خواب بیدار میشود و یا بیشتر میخوابد، احتمالا فقط مربوط دوره پسرفت خواب کودک شماست. اما ممکن است کودک شما دچار اختلال خواب یا مشکلات پزشکی باشد.
بیشتر بدانید :
طبق گفته بیمارستان دانشگاه استونیبروک، موارد زیر ممکن است در اثر اختلال خواب در کودکان به وجود آید:
- کولیک یا دل پیچه نوزادان
- حساسیتهای غذایی
- مشکلات مجاری تنفسی
- رفلاکس معده
- متورم شدن لوزه سوم
چه موقع باید با پزشک تماس بگیریم
اگر نوزاد شما نشانههای زیر را در طول خواب نشان دهد، طبق توصیه کلینیک کلیولند، باید با پزشک تماس بگیرید:
- کودک شما با بیقراری زیاد گریه میکند و هیچ چیز او را آرام نمیکند.
- در حین خواب به طور عادی تنفس نمیکند و دم و بازدم او دچار مشکل میشود.
- کودک شما به حدی احساس بیحالی دارد که حتی توانایی بیدار شدن از خواب را ندارد.
- تمایلی به شرکت در فعالیتهای روزمره و معمولی ندارد.
- بی اشتها میشود و علاقهای به غذاخوردن ندارد.
عادات درست خوابیدن را با کودک خود تمرین کنید
علاوه بر این، برای تمرین عادات صحیح خواب با کودک خود در دوره چهار ماهه:
- او را به پشت بخوابانید
- روی سطح سفت و محکمی بخوابد (روی مبل یا کاناپه مناسب نیست)
- از پتو، ملحفه یا اسباب بازیهایی که باعث خفگی یا به خطر انداختن کودک می شود استفاده نکنید.
- در قنداق پیچیدن و استفاده از پستانک کارآمد است و باعث تشویق کودک به خواب میشود.